Tien voor Fennande van der Meulen - Happy Office

Fennande van der Meulen is één van de oprichters van Happy Office. In maart 2015 richtten Maartje en Fennande, Happy Office op. Sindsdien hebben ze al veel organisaties helpen bouwen aan meer werkgeluk en een positieve organisatiecultuur. Dat doen ze door mensen op te leiden om het zelf te doen en ze begeleiden cultuurverandering, onderzoeken cultuur en helpen een positieve cultuur te bouwen in jouw organisatie. WIJ stelden Fennande tien vragen over werkgeluk.

1: Waarom is werkgeluk belangrijk voor organisaties?

Daar zijn heel veel rationele redenen voor aan te geven, minder verzuim, lager verloop, betere prestaties, hogere productiviteit. Dat blijkt allemaal uit onderzoek. En natuurlijk snappen we dat allemaal ook wel met ons buikgevoel. Logisch toch, dat je beter presteert als je lekker in je vel zit. Dat lijkt me geen rocket science. Toch zien we -helaas- nog lang niet bij elke organisatie dat het onderwerp écht op de agenda staat.

2: Wat is jouw belangrijkste advies voor een bedrijf dat net begint met het implementeren van werkgeluk initiatieven?

Bedenk goed waarom je dit wil, wat gaat het je opleveren? En in welke zin draagt dit bij aan de resultaten van de organisatie? Als je hier geen helderheid over hebt en strategisch voor kiest, kan het onderwerp ook zo weer verdwijnen. En het kan zijn dat je dan meer kapot hebt gemaakt dan dat je hebt gewonnen. 

3: Hoe kunnen bedrijven ervoor zorgen dat werkgeluk duurzaam geïntegreerd wordt in de bedrijfsvoering? 

Dat is wel een grote vraag, want daar zijn heel veel dingen voor nodig. Belangrijkst is het bouwen van die cultuur en daarvoor moet je ook structuren en processen aanpassen. Om een voorbeeld te geven: je kunt niet streven naar een cultuurwaarde ’samen’, en tegelijk individuele financiële prikkels of bonussen hebben. Die spreken elkaar tegen. Dus het heeft meer nodig dan een team ambassadeurs die leuke dingen organiseren. Niet dat je dat niet moet doen overigens. Het een doen, en het ander niet nalaten. 

4: Hoe kunnen HR-managers en leidinggevenden een cultuur van werkgeluk bevorderen?

Door goed te laten onderzoeken hoe de cultuur nu in elkaar steekt, daarna met elkaar te bepalen wat er anders moet. En dan structureel, stapje voor stapje, bouwen aan gedrag, processen en structuren, rituelen en praktijken te bouwen die het gewenste gedrag ondersteunen. Dat kan ik zo wel in twee zinnetjes opschrijven, maar daar zit natuurlijk heel veel achter, heel veel kleine stapjes, die bij elkaar groot effect hebben. Het staat in elk geval als een paal boven water dat leidinggevenden heel veel impact hebben op het werkgeluk van medewerkers, en daarmee kan je morgen al resultaat boeken. Maar daar moet je wel wat voor doen! 

5: Welke drie belangrijkste factoren dragen volgens jou het meest bij aan werkgeluk binnen een organisatie?

Dat zijn er eigenlijk vier: Purpose, People, Progress en Positivity. Er zijn veel wetenschappelijke onderzoeken naar waar mensen gelukkig van worden en die zeggen natuurlijk allemaal wat anders. Wij hebben in 2017 uit een groot aantal modellen deze gedestilleerd en hebben ze de 4 pijlers, of de 4 P’s genoemd. Vier p’s kan iedereen onthouden, toch?  Purpose gaat over een bijdrage leveren aan iets wat groter is dan jezelf, nuttig zijn voor anderen. People gaat over mensen, verbinding, samenwerken. Progress gaat over het behalen van resultaten, dat ‘YES’ gevoel, over nieuwe dingen leren, voortgang maken in betekenisvol werk en autonomie en werken in flow. En Positivity gaat positiviteit en optimisme, over lekker in je vel zitten, kunnen lachen op het werk, energie krijgen van je werk, je fit en vitaal voelen. Je leest er meer over in ons boek Het Happy Office Manifest dat in 2020 uit is gekomen. We passen deze vier P’s toe op individueel, team én organisatieniveau. Want je zal op alle drie de niveau’s aan de slag moeten, als je echt effect wil hebben. 

6: Wat zijn de grootste uitdagingen die organisaties tegenkomen bij het verbeteren van werkgeluk, en hoe kunnen ze deze overwinnen?

Er zijn zoveel uitdagingen die je tegen kan komen! Als de top er niet echt in gelooft, of als ze zelf niet willen meebewegen. Als het niet echt past bij de cultuur… er is niet een soort geheim recept dat altijd en overal werkt. Elke cultuur is anders, dus elke poging tot het vergroten van werkgeluk is ook anders, het is maatwerk. Waar wij in elk geval altijd beginnen is bij het grondig onderzoeken van de huidige cultuur en hoe die bijdraagt aan de doelstellingen van de organisatie. En daarin komt ook altijd naar boven hoe het staat met werkgeluk en hoe de organisatie scoort op de pijlers van werkgeluk, de 4 p’s. Als je daar niet mee begint, gaat het je sowieso niet lukken. 

7: Kun je een praktijkvoorbeeld geven van een organisatie die succesvol werkgeluk heeft geïmplementeerd? Wat hebben ze precies gedaan?

Er zijn natuurlijk zowel in Nederland als daarbuiten inmiddels heel veel organisaties die succesvol werkgeluk hebben omarmd. Dat zijn er inmiddels teveel om op te noemen. Sommigen voerden dat tot in de haarvaten door, anderen weer wat oppervlakkiger. In onze ervaring is dit pas echt succesvol als je er op een gestructureerde manier mee aan de slag gaat. En niet een workshopje hier, lezinkje daar en een gratis fruitmand. Dat heeft helemaal geen effect. Het werkt pas als het management er zelf achter staat, actief bijdraagt en werkgeluk verankerd wordt in de cultuur. En dat is niet per se makkelijk, maar wel, vinden wij, de enige effectieve. Hoe wij dat doen, leren we mensen tijdens onze opleidingen tot Werkgelukdeskundige (sinds 2017) en Positive Culture Agent (sinds 2021). 

8: Is werkgeluk een hype?

Haha, leuke vraag! Ja een beetje wel ja. Toen wij in 2015 begonnen met Happy Office verklaarde iedereen ons voor gek: ‘wat ga je nu voor iets vaags doen?’ en nu heeft iedereen het erover. En niet altijd op een manier waar wij in geloven. Het lijkt soms te gaan om ballonnen, ballenbakken, gratis fruit, mooi kantoor, kerstborrel en meer van dat soort zaken. En dat is niet waar het werkelijk over gaat. 

9: Wat betekent werkgeluk voor jou persoonlijk?

Een klant van ons heeft ooit, en dat is echt denk ik al 7 jaar geleden, rond 2015 gezegd: Werkgeluk is fluitend op de fiets naar je werk en fluitend weer naar huis. Dat vind ik een heel mooi beeld, want je gaat natuurlijk niet bedenken op je fiets: laat ik eens gaan fluiten. Dat gebeurt gewoon, omdat je er zin in hebt om aan het werk te gaan. En ook fluitend weer naar huis, niet helemaal afgedraaid en uitgewrongen. En dat hoeft echt niet elke dag natuurlijk, niet elke dag hoeft leuk te zijn. Maar over het algemeen vind ik het wel belangrijk om resultaten te behalen, een bijdrage te leveren, plezier te hebben, uitgedaagd te worden, samen met anderen beter te worden. Vinden ze thuis overigens ook leuker, als ik gelukkig ben op mijn werk, ik ben echt een leukere moeder, partner, vriendin als ik een goede dag heb gehad! 

10: Welke vraag wil je graag beantwoorden over werkgeluk?

'Waarom hebben jullie in 2018 de Internationale Week van het Werkgeluk geïnitieerd?' vind ik altijd een leuke vraag. En het antwoord is: omdat we zo verbaasd waren dat die er nog niet was. Er zijn overal dagen en weken voor, ook voor dingen die we niet graag willen, maar niet voor werkgeluk, wat iedereen graag wil en wat past bij jouw situatie. Dus daar zijn we toen mee begonnen, zowel in Nederland en internationaal. Inmiddels wordt deze week in meer dan 50 landen over de hele wereld gevierd. Wij zijn initiators, maar voelen ons niet eigenaar, deze week is van iedereen. Iedereen kan iets organiseren, opstarten, regelen binnen de organisatie of voor klanten, wat je wil. Door gezamenlijk de schouders eronder te zetten willen we werkgeluk over de hele wereld vanzelfsprekend maken. Meer over de Nederlandse week vind je op www.weekvanhetwerkgeluk.nl en de internationale www.internationalweekofhappinessatwork.com